Traces of Survival

Traces of Survival toont ons de tragedies die hele gemeenschappen in Irak hebben meegemaakt als gevolg van de ISIS-terreur, die meer dan 1,8 miljoen mensen in het land op de vlucht heeft gejaagd.
De tekeningen in dit boek zijn gemaakt door vluchtelingen in drie kampen in noordelijk Irak.
Vertegenwoordigers van de RUYA Foundation verschaften tekenmateriaal – schetsboeken, potloden, viltstiften, pastelkrijt, vlakgommen en puntenslijpers – aan de vluchtelingen in de kampen en vroegen hun om hun gevoelens en ervaringen in tekeningen en woorden uit te drukken.
Het eerste kamp, nabij Dohuk, was pas opgericht en bood opvang aan 4000 Jezidi-families, allemaal vluchtelingen uit het Sinjargebergte. Hun deelname aan het project bleek een therapeutische werking voor de hele gemeenschap te hebben en ontwikkelde een bijzonder aangrijpende intensiteit. In Baharka, het tweede kamp, verbleven meer dan 8000 families, vooral uit Mosoel en omgeving. Het project kon hier rekenen op de medewerking van veel oudere mensen, die vaak op de poëzie teruggrepen wanneer ze de beelden niet vonden om hun gevoelens uit te drukken. Het derde kamp, in Ainkawa, was overbevolkt en beschikte over veel te weinig middelen. Het lag op de terreinen van een katholieke kerk en verschafte onderdak aan 135 families uit het christelijke dorp Karakosh, nabij Mosoel.
De tekeningen uit de drie kampen illustreren elk op hun manier de angsten en zorgen van de mensen die er tijdelijk verblijven: boeren, leraars, moeders, advocaten... Alle werken zullen op initiatief van de RUYA Foundation in het Iraakse Paviljoen op de Biënnale van Venetië 2015 tentoon worden gesteld. Maar een deelname aan de Biënnale is weinig zinvol als we geen context verschaffen voor de onvoorstelbare verschrikkingen die de mensen onder ISIS in Irak moeten doorstaan, vooral vrouwen en leden van sommige religieuze groeperingen. Het leek dan ook wenselijk terug te grijpen op de beeldentaal van de kunst om de bezoekers van de Biënnale te laten meeleven met de ervaringen van de vluchtelingen.
Tamara Chalabi (voorzitster van de Ruya Foundation) en Philippe Van Cauteren (directeur van het S.M.A.K en curator van het Iraakse Paviljoen op de Biënnale van Venetië 2015) ontmoetten Ai Weiwei in Beijing en vroegen hem een persoonlijke selectie van tekeningen te maken. Ai Weiwei – kunstenaar en politiek activist, en in eigen land ook een vluchteling – is sinds zijn jeugd verscheidene keren in ballingschap moeten gaan en werd ook onder huisarrest geplaatst. Hij is dan ook de ideale figuur om dit project te steunen en zijn internationale uitstraling te bevorderen.
De Ruya Foundation for Contemporary Culture is ervan overtuigd dat de eenvoudige beeldentaal van de tekeningen alle grenzen en nationale identiteiten overschrijdt en aldus de uitzichtloze toestand van de slachtoffers van terrorisme een universeel menselijk gelaat geeft.

In het boek, dat alle 350 tekeningen bevat, nemen de 80 door Ai Weiwei geselecteerde werken een prominente plaats in. Traces of Survival zal op de Biënnale van Venetië in mei 2015 worden uitgebracht, en de opbrengst van de verkoop gaat integraal naar de kunstenaars.